Ο David France μιλώντας για το βραβευμένο βιβλίο του “How to survive a plague” (που ακολούθησε το ομώνυμο ντοκιμαντέρ) λέει για την ιστορική επιστημονική ανακάλυψη των αναστολέων πρωτεάσης του 1996: “Η τεράστια ανακάλυψη το 1996 ήταν αποπροσανατολιστική. Κανένας μας δεν πίστευε ότι θα ήταν μια επιτυχία με διάρκεια, επομένως δεν υπήρχε τίποτα προς εορτασμό. Καθώς πέρασαν τα χρόνια και φάνηκε ότι επρόκειτο να είναι δυνατόν να επιβιώσεις μιας μόλυνσης από HIV, μας κυρίεψε κυρίως θλίψη – μια θλίψη που δεν την είχαμε επεξεργαστεί σε εκείνη την 15ετή περίοδο γιατί ήταν απλά υπερβολικά τεράστια. Αν ήξερες ένα άτομο που πέθανε, ήξερες ντουζίνες”.

Το βιβλίο αποτελεί φόρο τιμής σε εκείνους τους επαναστάτες ακτιβιστές οροθετικούς, της περιόδου πριν τα νέα φάρμακα. “Η γκέι κοινότητα δεν διαθέτει στην πραγματικότητα ήρωες”, λέει ο France. “Για κάποιο λόγο, η γκέι ιστορία τυπικά δεν καταγράφεται ή εκδίδεται ή διδάσκεται. Αυτό σημαίνει ότι δεν ξέρουμε τι πέτυχαν οι προκάτοχοί μας και ούτε κανείς άλλος ξέρει. [Ο ακτιβισμός για το AIDS] ήταν μια ηρωική εργασία που μετασχημάτιζε τον άνθρωπο και η οποία δεν έχει αναγνωριστεί. Το Aids μας έδωσε τον γκέι γάμο”.

Για του λόγου το αληθές, παραθέτουμε τον υποτονικό τρόπο που ανακοινώθηκε η μεγάλη επιστημονική ανακάλυψη των αναστολέων πρωτεάσης από τον ελληνικό γκέι τύπο. Το άρθρο που ακολουθεί είναι από τον “πόθο”, τεύχος Β4, Σεπτέμβριος 1996.

Νέα παράταση ζωής

Η 11η Διεθνής Διάσκεψη για το AIDS στο Βανκούβερ του Καναδά έδωσε νέες ελπίδες για την αντιμετώπιση του AIDS.

Αιτία ήταν οι πρόσφατες επιτυχίες στη μείωση της ποσότητας του ιού στον οργανισμό και η αύξηση του αριθμού των κυττάρων CD4 του ανοσοποιητικού συστήματος με το συνδυασμό των παλαιών φαρμάκων (AZT, ddI, ddC, d4T, 3TC) μεταξύ τους ή/και με τους νέους αναστολείς πρωτεάσης (saquanvir [Invirase], indinavir [Crivixan], ritonavir [Norvir]). Η επιτυχία αυτώ των πανάκριβων συνδιαστικών αγωγών, μαζί με την πρόοδο στην αντιμετώπιση των περιστασιακών μολύνσεων, θα σημαίνει ότι οι άνθρωποι με AIDS θα ζουν πολύ περισσότερο, τουλάχιστον οι πλούσιοι της Δύσης. Καθώς το κόστος της ετήσιας θεραπείας θα ανέρχεται σε περίπου 2.500.000 δραχμές ανά άτομο, ο φτωχός τρίτος κόσμος δεν έχει κανένα όφελος να δει από τις νέες θεραπείες. Η Roche έχει πάντως προχωρήσει σε τετρασέλιδες (παρακαλώ!) έγχρωμες καταχωρήσεις σε μεγάλα γκέι περιοδικά, διαφημίζοντας το προϊόν της Invirase.

Αγωγές

Μερικές από τις αγωγ΄ς μειώνουν τη συγκέντρωση του ιού σε μη ανιχνεύσιμα σημεία. Κάποιοι κάνουν υποθέσεις ότι η μακροχρόνια πίεση του ιού με τέτοια φάρμακα θα μπορούσε να σκοτώσει τελικά τον ιό σε ορισμένα άτομα. Στο Συνέδριο ανακοινώθηκε ότι ο συνδυασμός Ritonavir, Crivixan, Saguinavir και AZT μειώνει κατά 99,6% την παρουσία του ιού HIV στον ανθρώπινο οργανισμό. Προς το παρόν ο στόχος είναι να καταστεί το AIDS μια χρόνια ασθένεια – δηλαδή να υπάρξει δραματική επιμήκυνση της διάρκειας ζωής των ασθενών. Ο συνδυασμός αντι-πρωτεάσης με άλλα φάρμακα επιμηκύνει τη ζωή των πασχόντων από AIDS κατά 5-6 χρόνια.

Υπάρχουν φυσικά προβλήματα. Οι περισσότεροι ασθενείς αναπτύσσουν αντιστάσεις στα φάρμακα αλλά και τα φάρμακα έχουν παρενέργειες. Για παράδειγμα το Norvir προκαλεί ναυτία, αδυναμία και άλλα προβλήματα σε τέτοιο βαθμό που να υποβαθμίζεται πολύ η ποιότητα ζωής. Οι αλληλεπιδράσεις που έχει με άλλα φάρμακα εμποδίζουν την παράλληλη χρήση με πληθώρα στάνταρ φαρμάκων κατά του AIDS. Τέλος όλα τα φάρμακα κατά του HIV προκαλούν περιφερειακή νευροπάθεια, μια καταστροφή των νεύρων που πρέπει να παρακολουθείται στενά.

Όλοι πάντως περιμένουν τα αποτελέσματα κλινικής δοκιμής σε εννέα προσβεβλημένα από AIDS άτομα. Τα άτομα άρχισαν να δέχονται θεραπεία με το νέο κοκτέιλ φαρμάκων δύο μήνες από τη στιγμή της μόλυνσής τους. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται τον Σεπτέμβριο, οπότε ο πρώτος εθελοντής συμπληρώνει ένα χρόνο θεραπείας.

Πολιτική

Ο πρωθυπουργός του Καναδά Jean Chretien αρνήθηκε να εγκαινιάσει τη διάσκεψη φοβούμενος το κράξιμο για την αποτυχία του να ανανεώσει την Εθνική Στρατηγική κατά του AIDS. Ίσως και να θυμόταν την 5η Διεθνή Διάσκεψη για το AIDS στο Μόντρεαλ το 1988. Τριακόσια μέλη των ACT-UP/New York, Reaction SIDA και AIDS Action Now κατέλαβαν την έδρα για μία ώρα, διαλύοντας την τελετή έναρξης. Ο τότε πρωθυπουργός είναι να αντιμετωπίσει στην 20λεπτη ομολία του το ανελέητο βρισίδι και την ειρωνεία τους.

Στην Ελλάδα

Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) έχει ήδη παραγγείλει την πρώτη παρτίδα. Τα φάρμακα θα δίνονται από τα νοσοκομεία με διάθεση από τους θεράποντες ιατρούς και διευθυντές των κλινικών με εποπτεία από το Κ.Ε.Ε.Λ. (Κέντρο Ελέγχου Ειδικών Λοιμώξεων). Μια επιτροπή – έχει ήδη συσταθεί – θα συντάξει τις γενικές οδηγίες βάσει των οποίων θα χορηγούνται τα φάρμακα και ο θεράπων ιατρός θα κάνει την επιλογή της εξειδικευμένης θεραπείας ανάλογα με το περιστατικό.

Το Δημόσιο θα καλύπτει το κόστος της θεραπείας η οποία θα είναι δωρεάν και θα αρχίσει να εφαρμόζεται το Φθινόπωρο. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να συμμετέχουν μερικά και τα ασφαλιστικά ταμεία αν και τα τελευταία προσπαθούν να αποφύγουν τη μεγάλη χρηματική επιβάρυνση, επικαλούμενοι το ιατρικό απόρρητο. Η θεραπεία θα εφαρμόζεται αρχικά μόνο σε ασθενείς, αν όμως αποδειχτεί ότι η χρήση της σε φορείς έχει σημαντικά αποτελέσματα, οι οικονομικές επιπτώσεις για την οικονομία της χώρας, και όλων των χωρών, θα είναι δραματικές καθώς το ετήσιο κόστος ανά άτομο ανέρχεται στα 2,5 εκατομμύρια δραχμές. Ο φόβος για το υπερυψηλό κόστος θεραπείας είναι μάλλον και ο λόγος που ο ΕΟΦ προνόησε να προμηθευτεί φάρμακα για 250 άτομα μόνο (σύνολο ασθενών: 1.100, φορείς: περίπου 15.000). Η διανομή θα γίνει με κριτήρια την κλινική κατάσταση, την ηλικία και τις προηγούμενες αποτυχίες θεραπευτικών αγωγών. Σε άτομο πάντως που νοσιλεύεται στο ΑΧΕΠΑ και που του/της χορηγήθηκε πειραματικά η θεραπεία, τα κύτταρα 4Τ ανέβηκαν [από] 7 σε 70.

Με 22.000.000 φορείς παγκοσμίως τα κέρδη των πολυεθνικών φαρμακοβιομηχανιών αναμένεται ότι θα είναι μυθικά. Το ξεπούλημα της ζωής μας συνεχίζεται…