queer
Leave a comment

Η νομιμοποίηση της ομοφυλοφιλίας στην Κύπρο

Δημοσιεύτηκε στην γκέι εφημερίδα των 90s “ο πόθος”

Το 1993 εκδικάστηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων η υπόθεση «Α. Μοδινός εναντίον Κυπριακής Δημοκρατίας», με θέμα την άρση της απαγόρευσης της ανδρικής ομοφυλοφιλίας στην Κύπρο. Η απόφαση του Δικαστηρίου ήταν πως η απαγόρευση — τιμωρούμενη με μέχρι πέντε χρόνια φυλάκισης — βρισκόταν σε αντίθεση με το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή.

Η κυπριακή κυβέρνηση αντέδρασε στέλνοντας μια πρόταση νομιμοποίησης της ομοφυλοφιλίας μεταξύ συναινούντων ενηλίκων και ο γενικός εισαγγελέας κ. Αλέκος Μαρκίδης παρότρυνε τους βουλευτές να αναγνωρίσουν το γεγονός ότι η Κύπρος πρέπει να ακολουθήσει την απόφαση του Δικαστηρίου. Αντιμετωπίζοντας όμως την κατακραυγή της πανίσχυρης Ορθόδοξης Εκκλησίας και των παραθρησκευτικών οργανώσεων, η συντριπτικά ανδροκρατούμενη προηγούμενη βουλή ακολούθησε τον εύκολο δρόμο: έπνιξε το ζήτημα σε ένα λαβύρινθο επιτροπών και γραφειοκρατίας.

Πέρασαν τρία χρόνια από τότε και, ξαφνικά, στα τέλη Απριλίου, ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Νομικών Υποθέσεων, κ. Παναγιώτης Δημητρίου, έστειλε μια επιστολή στον πρόεδρο της Βουλής Σπύρο Κυπριανού, όπου του εξηγούσε πως πρέπει τελικά να πάρουν την απόφαση τα πολιτικά κόμματα — το πολύ μέχρι την επόμενη εβδομάδα! Η αιτία αυτής της ξαφνικής βιασύνης κάθε άλλο παρά καλοπροαίρετη ήταν. Η Κύπρος περιφρονώντας συστηματικά επί τρία χρόνια την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, έθεσε εαυτή σε δεινή θέση όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα. Το θέμα έφτασε στο Υπουργικό Συμβούλιο της ΕΕ — που προειδοποίησε την Κύπρο ότι θα θέσει το ζήτημα στην ατζέντα της επόμενης συζήτησης για τα ανθρώπινα δικαιώματα, αν η χώρα δεν συμμορφωθεί με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Ισως όμως να μην ήταν ούτε οι παρατηρήσεις της ΕΕ, ούτε η διεθνής αναξιοπιστία της χώρας — η οποία, ενώ διαμαρτύρεται διακαώς για παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων από την Τουρκία, αρνείται η ίδια να τακτοποιήσει τα του οίκου της — που δημιούργησαν αυτό το κλίμα επίσπευσης. Στο ίδιο Δικαστήριο και με τον ίδιο δικηγόρο, τον κ. Αχιλλέα Δημητριάδη, εκδικάστηκε μια άλλη ιστορική υπόθεση — που σε αντίθεση με την προηγούμενη, δέχτηκε θερμής προβολής από τα ελληνικά μέσα. Πρόκειται για την υπόθεση της Τιτίνας Λοϊζίδου, πρόσφυγα από την Κερύνεια, στην οποία αναγνωρίστηκε το δικαίωμα αποζημίωσης από τον Τούρκο εισβολέα. Μέχρι στιγμής, καμία χώρα δεν έχει αψηφήσει απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, οπότε και οι συνέπειες μιας ενδεχόμενης άρνησης της Κύπρου είναι άγνωστες. Είναι πάντως βέβαιο ότι η απόφαση υπέρ της Τιτίνας Λοϊζίδου τίθεται σε κίνδυνο.

Με τα μηνύματα να έρχονται σωρηδόν από το εξωτερικό — όπως αυτό του Συμβουλίου της Ευρώπης ότι περίμενε αρκετά και δεν θα ανεχτεί πλέον άλλη καθυστέρηση ή αυτό της Διεθνούς Αμνηστίας ότι θα θεωρεί οποιονδήποτε φυλακίζεται αποκλειστικά λόγω της ομοφυλοφιλίας του φυλακισμένο συνείδησης — το νομοσχέδιο αποποινικοποίησης της ομοφυλοφιλίας έφτασε επιτέλους στο Κοινοβούλιο. Η ενέργεια αυτή προκάλεσε το μένος της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Κύπρου, που κατακεραύνωσε το νομοσχέδιο μέσα από εγκύκλιο που διαβάστηκε την Κυριακή στις εκκλησίες. Παράλληλα, πολλές θρησκευτικές οργανώσεις, σε συνεργασία με άλλα αντιδραστικά σωματεία, όπως ο Σύνδεσμος Πολυτέκνων, προχώρησαν σε διαδηλώσεις πρωτοφανούς φανατισμού.

Η πρώτη διαδήλωση έγινε στις αρχές του Μάη έξω από το κοινοβούλιο και περιελάμβανε περίπου 100 μοναχούς, ιερείς και υποστηρικτές τους. Ανάμεσα σε πλακάτ που έγραφαν συνθήματα όπως «όχι στη σοδομία» και «ομοφυλοφιλία — μιζέρια, ενοχή, AIDS» οι ιερείς και οι οπαδοί τους απέκλεισαν την είσοδο της Βουλής για μια περίπου ώρα και απείλησαν ότι θα επιστρέψουν δριμύτεροι την άλλη εβδομάδα. Πραγματικά, η «Πανκυπριακή Επιτροπή Δράσης Κατά της Αποποινικοποίησης της Ομοφυλοφιλίας» κάλεσε τους πολίτες να διαδηλώσουν ενάντια στα

δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, τα οποία η Εκκλησία χαρακτήρισε «αντίθετα στη θρησκεία, τις αξίες και τις παραδόσεις μας». Στις 15 Μαΐου, η Επιτροπή είχε κανονίσει να μεταφέρει με πούλμαν στη Λευκωσία διαδηλωτές από όλη την Κύπρο — Λάρνακα, Λεμεσό, Πάφο — στη μεγάλη διαδήλωση μπροστά στη Βουλή, η οποία θα συζητούσε το νομοσχέδιο εκείνο το απόγευμα. Τελικά συγκεντρώθηκαν 1000 και πλέον άτομα, που έλπιζαν ότι θα είχαν την ευκαιρία να κράξουν βουλευτές που θα ψήφιζαν υπέρ. Απογοητεύτηκαν όμως, μιας και το ζήτημα δεν ήταν στην ημερήσια διάταξη. Ηταν η δεύτερη εβδομάδα αναβολής της συζήτησης, σε μια προσπάθεια να καταφέρουν οι βουλευτές να πάρουν επιτέλους μια απόφαση.

Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το νομοσχέδιο θα συγκεντρώσει την απαραίτητη πλειοψηφία. Όλοι οι βουλευτές του ΔΗ.ΚΟ (το κεντροδεξιό Δημοκρατικό Κόμμα του Σπύρου Κυπριανού, με 10 έδρες) και αρκετοί βουλευτές τουΔΗ.ΣΥ. (Δημοκρατικός Συναγερμός) έχουν δηλώσει ότι θα είναι εναντίον. Από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα Α.Κ.Ε.Λ. (Κομμουνιστικό κόμμα, Δημήτρης Χριστοφιάς) και Ε.Δ.Ε.Κ. (Σοσιαλιστικό, Βάσος Λυσσαρίδης) αμφιταλαντεύονται. οι μόνοι που υποστηρίζουν ανοιχτά την αποποινικοποίηση είναι οι Ενωμένοι Δημοκράτες του Γιώργου Βασιλείου (με 2 έδρες, επί συνόλου 56 εδρών).

«Αν θέλεις να ξαναγίνεις πρόεδρος, μην ψηφίσεις το νόμο», προειδοποίησε διαδηλωτής τον πρώην πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατά τη διάρκεια του δεύτερου συλλαλητηρίου. Η εικόνα του χώρου έξω από τη Βουλή την ημέρα εκείνη θα μπορούσε να αποκαλεστεί θλιβερά γελοία, αν δεν επρόκειτο για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα. Εν μέσω κλίματος φανατισμού, που είχαν καλλιεργήσει πληρωμένες καταχωρίσεις θρησκευτικών οργανώσεων στον τοπικό τύπο, τα 1000 περίπου άτομα επιδόθηκαν σε ένα σόου μισαλλοδοξίας και σκοταδισμού. Ενώ τα πλήθη ούρλιαζαν ενάντια σε όσους βουλευτές αντιπαθούσαν και χειροκροτούσαν αυτούς που συμπαθούσαν, o Λουκάς Παναγιώτου, από τον εκκλησιαστικό σταθμό «Λόγος», σκλήριζε μέσω ενός μεγαφώνου, εξηγώντας ότι «αν η ομοφυλοφιλία αποποινικοποιηθεί, θα είναι μια τραγωδία για όλους μας.» Μια γυναίκα φώναζε «Είμαστε Κύπριοι — όχι Αμερικάνοι», ενώ παπάδες με επιβλητικές γενειάδες σκαρφάλωναν σε εξέδρες και έδιναν πύρινους λόγους, κηρύττοντας τα κακά που θα φέρει η αποποινικοποίηση. Τελικά, μια αντιπροσωπία ιερέων έγινε δεκτή στη Βουλή, όπου παρέδωσε έκκληση να μην ψηφίσουν υπέρ. Μια τέτοια ψήφος «θα δικαίωνε αυτούς που έχουν παρεκτραπεί ή αυτούς που έχουν διαστρέψει τους νόμους του Θεού.»

Η τεταμένη κατάσταση στην Κύπρο γύρω από το ζήτημα της αποποινικοποίησης πέρασε σχεδόν απαρατήρητη από τα ελληνικά ΜΜΕ ασφαλώς όχι εξαιτίας έλλειψης πληροφόρησης. Τις ίδιες περίπου μέρες, είχε γίνει στην Κύπρο η συναυλία των Ρουβά και Κουτ, την οποία κάλυψαν λεπτομερώς ειδικοί απεσταλμένοι όλων των media σε πολυσέλιδα αφιερώματα. ΙΙροτίμησαν όμως τα ειρωνικά σχόλια για τη σεξουαλική του τραγουδιστή, συντασσόμενοι στην πλευρά των σκοταδιστικών.

Για άτομα που δεν περίμενε κανείς, υπενθυμίζει ότι το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας δεν έχει λυθεί στην Ελλάδα, αλλά η φαινομενική ηρεμία οφείλεται στην έλλειψη ανακίνησης σε μεγάλη κλίμακα του ζητήματος των δικαιωμάτων των γκέι. Αν ποτέ πραγματικά φτάσει κι εδώ ο κόμπος στο χτένι — ίσως νωρίτερα από ότι νομίζουν μερικοί — θα υπάρξουν πολλές εκπλήξεις και απρόσμενες συμπεριφορές.

Στην Κύπρο πάντως είχαμε μια από τις συναρπαστικότερες αποκαλύψεις. Πρόκειται για τον αρχιμανδρίτη Παγκράτιο Μερακλή, οποίος είχε κατηγορηθεί πριν από μήνες ότι είναι ομοφυλόφιλος. οι «συκοφαντίες» αυτές αποδόθηκαν τότε στη μάχη για τα αξιώματα, ενώ ταραχές είχαν ξεσπάσει από φανατικούς οπαδούς του «στρέιτ» Μερακλή. Αντιγράφουμε από δελτίο του Cyprus Mail, Λευκωσία, για τη δεύτερη διαδήλωση: «…οι διαδηλωτές, εκατοντάδες από τους οποίους είχαν ταξιδέψει από όλο το νησί, ήταν ακλόνητοι στις ενστάσεις τους για την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας. Ανάμεσα στα πλήθη ανδρών, γυναικών και παιδιών που κουβαλούσαν πλακάτ, υπήρχαν δεκάδες Ελλήνων Ορθόδοξων ιερέων και καλογριών. Σ’ αυτούς περιλαμβανόταν και ο αρχιμανδρίτης Παγκράτιος Μερακλής, ο ιερέας που την προηγούμενη χρονιά είχε κατηγορηθεί από τον αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο ότι ήταν γκέι, σε μια προσπάθεια να τον αποτρέψει να αναλάβει την επισκοπή της Μόρφου. Αλλά χθες οι πιστοί υποστήριζαν σταθερά την Εκκλησία καθώς παρενοχλούσαν με τις φωνασκίες τους βουλευτές που βρίσκονταν καθ’ οδό για την εβδομαδιαία συνεδρίαση της βουλής. Ο ίδιος o Μερακλής αρνήθηκε να κάνει δηλώσεις. Προτιμάμε να αφήσουμε το γεγονός ασχολίαστο — μέχρι νεωτέρας.

…και ο Σάκης Ρουβάς

«Λένε πως η σχέση Τουρκίας-ΗΠΑ είναι ‘ανώμαλη ερωτική’. Από κει και μετά μπορείτε να σκεφτείτε.» — Στέλιος Παπαθεμελής, απαντώντας στην ερώτηση «τι συμβαίνει με τον Έλληνα και τον Τούρκο καλλιτέχνη;» των «Πολιτικών παρασκηνίων» της «Ελευθεροτυπίας».

«Αυτοί για κα’να γιουσουφάκι πάνε εκεί κάτω.» – Νίκος Κακαουνάκης

«…o Σάκης Ρουφάς…» – Θύμιος Καρακατσάνης

«…επαναπροσέγγιση με ροζ χάπενιγκ…» – Γιώργος Νταλάρας

«Γαμιέται o Ντενκτάς και o Ρουβάς!» – σύνθημα που φώναζαν στην Κύπρο

«Η συναυλία αυτή πλήττεται κύρια από την Εκκλησία που είναι ενάντια στην αλλαγή του νόμου για την ομοφυλοφιλία. Ο βουλευτής κ. Ματσάκης (.. .) δήλωσε πρώτος ότι ‘πρόκειται για συναυλία επαναπροσέγγισης ομοφυλοφίλων’ (…) Μετά τη συγκέντρωση που έγινε έξω από το κυπριακό Κοινοβούλιο ενάντια στην αλλαγή του νόμου περί ομοφυλοφιλίας, έστρεψαν τα πυρά τους στο Ρουβά. Προσπάθησαν να τα συνδέσουν και o άνθρωπος που είναι υπεύθυνος και για τις δύο κινητοποιήσεις είναι o Άρης Χατζηπαναγιώτου, ανιψιός του αρχιεπισκόπου.» – Ανδρέας Παπαγιώτου, εκδότης των κυπριακών περιοδικών «Τρένο στην πόλη» και «θκιάνεμα».

«Ο κ. Ρουβάς θα σταθεί αιτία να χυθεί αίμα.» – Άρης Χατζηπαναγιώτου, ανιψιός του αρχιεπισκόπου.

Κύπρος του 1997…

«Ο θεός είναι ενάντιά της, Το απέδειξε όταν κατέστρεψε τα Σόδομα και Γόμορρα. Πρέπει να διαφυλάξουμε την ηθική μας.» – Ευαγόρας Ερμογενίδης, 39 ετών, διαδηλωτής.

«Η αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλία θα αποτελέσει κτύπημα για το γάμο και την οικογένεια. .. θα ενθαρρύνει τη διαστροφή και την αισχρότητα και θα έχει σαν αποτέλεσμα την παραπέρα εξάπλωση διάφορων μολυσματικών ασθενειών όπως το AIDS.» – Από εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου της Εκλησίας της Κύπρου που διαβάστηκε την Κυριακή στις εκκλησίες.

«Το κόμμα μας θα απορρίψει την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας και είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις επιπτώσεις αυτής της θέσης» – Νίκος Πιποκοπίτης, βουλευτής ΔΗ.ΚΟ. και κραυγαλέος αντι-ομοφυλοφιλικός διαδηλωτής.

«Το βρίσκω γελοίο πολιτικοί, σε μια χώρα όπως η Κύπρος που έχει υποφέρει ατελείωτες παραβιάσεις ανθρώπινων δικαιωμάτων από την Τουρκία, να μην είναι ικανοί να καταλάβουν την ανάγκη να τακτοποιήσουν τα του οίκου τους.» – Αχιλλέας Δημητριάδης, δικηγόρος του Αλέκου Μοδινού και της Τιτίνας Λοϊζίδου.

«Οι ομοφυλόφιλοι δεν διώκονται. Ούτε μία περίπτωση δεν έχει πάει στο δικαστήριο.» – Νίκος Πιττοκοπίτης βουλευτής ΔΗ.ΚΟ, σε δηλώσεις προς το πρακτορείο Reuters.

 

Leave a Reply

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.