Θα ήταν τρελό να ισχυριστούμε ότι δεν υπάρχει δύναμη πάνω από τη δική μου. Μόνο η στάση που κρατώ απέναντι σ’ αυτή τη δεύτερη, θα είναι εντελώς διαφορετική απ’ ό,τι στη θρησκευτική εποχή: θα είμαι ο εχθρός κάθε ανώτερης δύναμης, ενώ η θρησκεία μας διδάσκει να την κάνουμε φίλη μας και να είμαστε ταπεινοί απέναντί της. Ο αποκαθαγιαστής τεντώνει τη δύναμή του ενάντια σε κάθε φόβο έναντι του Θεού, διότι ο φόβος έναντι του Θεού θα τον καθόριζε σε καθετί το οποίο θα άφηνε να επιβιώσει ως ιερό. Είτε είναι ο Θεός είτε ο άνθρωπος εκείνος που ασκεί την καθαγιαστική δύναμη μέσα στο Θεό- άνθρωπο – είτε, συνεπώς, κάτι θεωρείται ιερό για χάρη του Θεού είτε για χάρη του ανθρώπου (της ανθρώπινης ιδιότητας) – αυτό δεν αλλάζει τον φόβο έναντι του Θεού, επειδή ο άνθρωπος τιμάται ως “υπέρτατο ον” τόσο όσο απαιτεί, από τη θρησκευτική σκοπιά, ο Θεός ως “υπέρτατο ον” τον φόβο και τον σεβασμό μας. Και οι δύο μας επιβάλλονται.
Ο καθαυτό φόβος έναντι του Θεού έχει κλονιστεί εδώ και πολύ καιρό, κι ένας περισσότερο ή συνειδητός “αθεϊσμός”, αναγνωρίσιμος εξωτερικά από μια διαδεδομένη “εγκατάλειψη της εκκλησίας”, δίνει άθελά του τον τόνο. Αυτό όμως που αφαιρέθηκε από τον Θεό έχει προστεθεί στον άνθρωπο, και η δύναμη της ανθρώπινης ιδιότητας μεγάλωσε ακριβώς στο βαθμό που μειώθηκε η ευσέβεια: |ο άνθρωπος” είναι ο σημερινός Θεός, και ο φόβος έναντι του ανθρώπου πήρε τη θέση του παλιού φόβου έναντι του Θεού. Επειδή όμως ο άνθρωπος αντιπροσωπεύει μόνον ένα άλλο υπέρτατο ον, δεν συνέβη τίποτε άλλο από μια μεταμόρφωση του υπέρτατου όντος, και ο φόβος έναντι του ανθρώπου είναι απλώς μια άλλη μορφή του φόβου έναντι του Θεού.
Οι αθεϊστές μας είναι ευσεβείς άνθρωποι.
Max Stirner, από το “The Only One and his Property”